BuzzerBeater Forums

Historia

Do ok. 1000 r. Nowa Zelandia była bezludna, aż zaczęli przypływać z wysp Oceanii i osiedlać się Maorysi. Najpierw zasiedlili Wyspę Północną a potem następne.

Europejskim odkrywcą wysp był holenderski podróżnik Abel Tasman w 1642, który przy próbie wysadzenia załogi na zachodnim wybrzeżu został zaatakowany przez tubylców, co skończyło się śmiercią czterech ludzi. Po tym wydarzeniu odpłynął. Kolonizacja zaczęła się po 127 latach, kiedy w 1769 została ponownie odkryta przez brytyjskiego podróżnika i odkrywcę Jamesa Cooka. Pierwsze kilkadziesiąt lat to czas konfliktów między Maorysami a brytyjskimi kolonizatorami (składającymi się w większości ze złodziei, morderców i gwałcicieli zesłanych z więzień na terenie Wielkiej Brytanii). Dopiero 6 lutego 1840 podpisano porozumienie pomiędzy 500 przywódcami maoryskich plemion a reprezentacją brytyjskiej korony. Był to "Traktat Waitangi", uważany przez historyków za dokument tworzący Nową Zelandię. Na pamiątkę tamtego wydarzenia co roku 6 lutego obchodzi się święto narodowe "Waitangi Day". Jednak podpisanie porozumienia nie zakończyło sporów między Maorysami a Europejczykami i dochodziło do wielu zbrojnych potyczek. Potyczki te w II połowie XIX wieku przekształciły się w dwie krwawe wojny przegrane przez Maorysów.

Od 1856 Nowa Zelandia miała własny rząd w ramach brytyjskiej kolonii. W 1907 uzyskała status dominium, a od 1947 stała się w pełni niepodległym państwem. W latach 1914-1918, do ANZAC (Korpus Australijsko-Nowozelandzki) wstąpiło 100 tys. mężczyzn by walczyć po stronie aliantów.

W czasie I wojny światowej straciło życie prawie 17 tys. Nowozelandczyków (ówczesna ludność Nowej Zelandii wynosiła około miliona). Przyczyną był błąd dowództwa – desant na turecki półwysep Gallipoli. Od 25 kwietnia (dziś obchodzony jako Dzień ANZAC), do czasu ewakuacji osiem miesięcy później zginęło tam 8587 żołnierzy z Australii i Nowej Zelandii.

3 września 1939 r. Nowa Zelandia – w ślad za Wielką Brytanią wypowiedziała wojnę Niemcom. Podczas II wojny światowej wcielono do armii 200 tys. obywateli. Wzięli oni udział w kampaniach: przeciwko Japonii na Pacyfiku (dowodzonej przez MacArthura), w Północnej Afryce, we Włoszech i na Krecie (Grecja). Zginęło ponad 10 tys.

Geografia

Nowa Zelandia to państwo wyspiarskie położone w południowo-zachodniej części Oceanu Spokojnego, 1600 km na południowy wschód od Australii. Obejmuje wyspy: Południową (150,5 tys. km²) i Północną (114,7 tys. km²) rozdzielone Cieśniną Cooka, oraz szereg małych (m.in.: Stewart, Kermadec, Chatham, Camplell). Do Nowej Zelandii należą także trzy małe zamorskie terytoria w Oceanii: Tokelau, Niue oraz Wyspy Cooka (dwa ostatnie na zasadzie państwa stowarzyszonego).

Powierzchnia wysp jest mocno zróżnicowana. Na Wyspie Południowej znajdują się Alpy Południowe, z najwyższym szczytem – Górą Cooka (3754 m n.p.m.) i największym lodowcem Tasmana o długości ok. 29 km. Na Wyspie Północnej istnieje szereg pasm górskich ciągnących się równolegle do równin u wybrzeży. W centralnej części wyspy mieści się kilka stożków wulkanicznych (3 czynne), gejzery i wiele gorących źródeł.

Naturalną szatą roślinną kraju są wiecznie zielone lasy podzwrotnikowe pokrywające większą część powierzchni kraju. 9/10 gatunków ma charakter endemiczny, np. sosna kauri, buk południowy. Ze zwierząt występują: 2 gatunki nietoperzy, ok. 30 gatunków gadów, w tym endemiczny tuatara (hatteria), ptaki nielotne: takahe, papuga kakapo i kiwi oraz papuga kea, żyjąca w pokrytych śniegiem Alpach Południowych. Poza nietoperzami nie ma naturalnie występujących ssaków. Duże zagrożenie dla gatunków endemicznych stanowią zwierzęta sprowadzone przez osadników, m.in.: koty, psy, szczury, króliki.

Klimat podzwrotnikowy morski, opady równomiernie rozmieszczone w ciągu roku.

Średnia temperatura powietrza i średnie opady dla stolicy kraju wynoszą: w styczniu 16 °C i 74 mm, w lipcu 8 °C i 130 mm.

Gospodarka

Gospodarka Nowej Zelandii należy do najbardziej zróżnicowanych ze wszystkich państw Oceanii. Jej podstawą jest hodowla owiec i bydła oraz uprawa zbóż, warzyw i owoców. Duże znaczenie ma rybołówstwo i leśnictwo (NZ to jeden z większych eksporterów drewna miękkiego oraz miazgi i tarcicy na świecie). Najważniejszymi gałęziami produkcji są: przemysł spożywczy, maszynowy, metalowy, środków transportu, chemiczny, drzewny, papierniczy, włókienniczy. Państwo posiada również własny przemysł wydobywczy – z surowców naturalnych występują tu węgiel kamienny i gaz ziemny. Przy 32 proc. udziale eksportu w dochodach budżetu państwa, największymi atutami Nowej Zelandii w handlu zagranicznym są: mięso i przetwory mięsne, produkty mleczne oraz produkty gospodarki leśnej. Importowane są przede wszystkim maszyny i elektronika, samochody i ropa naftowa. Głównymi partnerami handlowymi Nowej Zelandii są: Australia, Japonia, Wielka Brytania i USA.

Religie

Anglikanie - 13,4%, prezbiterianie - 9,7%, rzymscy katolicy - 12,3%, baptyści - 1,4%, metodyści - 2,9%, mormoni - 1,4%, świadkowie Jehowy - 0,6%, zielonoświątkowcy : 1,9%, ratana i ringatu (chrześcijanie maori) - 1,9%, prawosławni - 0,5%, pozostali chrześcijanie - 5,0%, muzułmanie - 0,9%, hinduiści i krysznaiści - 1,5%, buddyści - 1,3%, wyznawcy fikcyjnej religii jedi - 1,5%, wyznawcy pozostałych religii, sekt i denominacji (głównie sikhowie, rastafarianie, bahaiści, new age i scjentolodzy) - 0,5%, niesprecyzowani i wolnomyśliciele - 8,6%, ateiści, agnostycy i bezwyznaniowcy - 34,7%.

Kultura

Gwiazdą rozsławiającą Nową Zelandię na całym świecie jest z racji swego maoryskiego pochodzenia sopranistka Kiri Te Kanawa. Ponadto z Nowej Zelandii pochodzi Neil Finn, lider znanego rockowego zespołu Crowded House. Wcześniej wraz z bratem Timem grał w bardzo popularnej w kraju w latach 70. i 80. grupie Split Enz. Najsłynniejsza pisarka nowozelandzka to Janet Frame, bohaterka biograficznego filmu, znanego w Polsce pod tytułem: Anioł przy moim stole. Z Nowej Zelandii pochodzi też reżyser m.in. trylogii Władca Pierścieni, Peter Jackson. W specyficzny sposób swój kraj promują dwaj komicy - Jemaine Clement i Bret McKenzie, tworzący folkowo - komediowe duo Flight of the Conchords. Jest to jednocześnie tytuł serialu, w którym obydwaj występują, współtworzą scenariusz i do którego piszą muzykę. Przedstawia on perypetie dwóch Nowozelandczyków, którzy przybywają do Nowego Jorku, by odnieść sukces jako folkowy zespół. Okazuje się to trudnym zadaniem, zwłaszcza przy niekompetentnym menedżerze, organizującym koncerty np. w windzie. Choć sposób promocji jest raczej nietypowy (nieustające przycinki Australijczyków, wyśmiewanie nowozelandzkiego akcentu czy zwracanie się do głowy rządu per "Brian, the prime minister"), niewątpliwie przyczynia się do pogłębienia powszechnej wiedzy o tym kraju, znanym do tej pory jedynie jako scenografia do ekranizacji dzieła Tolkiena pt. Władca pierścieni.

Co do sportu to Nowa Zelandia chyba tylko ma dobrych zawodników w rugby. Chociaż i piłkarze na ostatnich MŚ pokazali klasę. Jako jedyna drużyna nie przegrała meczu ;)

Last edited by Kulfix at 11/11/2010 7:38:01 AM

Wow, troche zalałeś nas natłokiem informacji :)
Dla mnie z info o tym kraju najbardziej odpowiadaja tylko dwie ostatnie linijki :p
I nie chodzi tu o to ze sie czepiam, wrecz przeciwnie, doceniam to ze poswieciles swoj czas na przygotowanie tego tekstu.
Po prostu zastanawiam sie czy na przyszlosc nie daloby sie ograniczyc prezentacji danego kraju tylko do informacji sportowych??

Może właśnie nad tym jeszcze pracuje? :)

Kolejne dwie stronki? ;)
No czemu nie :D

super:)

jakość powoli wraca:)

Świetna robota;]

Do kadry dołączył najlepszy SF jakiego posiadamy.
Wiesława Talarka chyba przedstawiać nie trzeba;] (6927812)
Zawodnik jest nadal trenowany

Do kadry dołączył najlepszy SF jakiego posiadamy.
Wiesława Talarka chyba przedstawiać nie trzeba;] (6927812)
Zawodnik jest nadal trenowany

Talarek w dalszym ciągu ma sumę skilli 108 jak w komentarzu czy po prostu właściciel jeszcze nie zdążył tego zmienić ?
A jak wygląda Wojdan w porównaniu do niego, bo o ile pamiętam to miał chyba większy SS ?

A podaj mi imię Wojdana :), Bo go nie znam :)