Gwatemala (República de Guatemala) – państwo w Ameryce Środkowej, położone nad Oceanem Atlantyckim i Oceanem Spokojnym. Graniczy z Salwadorem (203 km), Hondurasem (256 km), Meksykiem (962 km), Belize (266 km) – łączna długość granic wynosi 1687 km, ponadto 400 km wybrzeża morskiego.
Gwatemalczycy to stosunkowo młodzi ludzie (40% ludności ma poniżej lat 14). Potomkowie Europejczyków oraz Latynosi stanowią tu tylko 59,4%. Większość mieszkańców to katolicy, protestanci i inni chrześcijanie. Spora grupa ludzi wyznaje wierzenia Majów.
Religia
Katolicyzm: 61,5%
Zielonoświątkowcy: 18%
Protestantyzm: 8,9%
Mormon*i: 1,7%
*-Mormoni-członkowie Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich (ang. The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints – w krajach anglojęzycznych przyjął się skrót LDS) lub wyznań od niego pochodzących. Nazwa „mormoni” nie jest ich oficjalną nazwą, lecz jedynie nazwą potoczną, która pochodzi od Mormona, proroka-kronikarza, który według wyznawców streścił obszerne zapisy ludów zamieszkujących w dawnych czasach kontynenty amerykańskie. Księga Mormona ukazała się drukiem w roku 1830.
Geografia
Obszar Gwatemali dzieli się na cztery części: nizinę Petén, położoną w północnej części kraju, wybrzeże Morza Karaibskiego, łańcuchy górskie środkowej części kraju oraz wybrzeże Pacyfiku. Przy spotykanym podziale na 3 krainy nizinę Petén łączy się z wybrzeżem karaibskim.
Łańcuchy górskie mają układ równoleżnikowy. Łańcuch północny to (od wschodu) Alto Cuchumatanes, Sierra de Chamá i Sierra de Las Minas. Dalej na południu ciągnie się Sierra Madre (od Meksyku, poprzez Gwatemalę, do Hondurasu). Dolina rzeki Motagua oddziela łańcuch Sierra Madre od pasma Los Altos. Tu właśnie znajduje się najwyższy szczyt Gwatemali – wygasły lub drzemiący wulkan Tajumulco (4220 m n.p.m.).
Na północ od obszarów górskich znajduje się rozległa nizina Petén, zajmująca blisko 1/3 powierzchni kraju. Jest ona bardzo rzadko zaludniona i pokryta gęstym lasem tropikalnym.
Wybrzeże karaibskie to obszar nizinny. Leży tutaj największe w kraju jezioro – Izabal, płyną tędy większe rzeki Gwatemali: Motagua (400 km), Polochic (240 km), Sarstún.
Położona na południu nizina La Costa ciągnie się od granicy z Meksykiem do granicy z Salwadorem. Jej szerokość nie przekracza 60 km.
Najwyższy punkt: Tajumulco – 4220 m
Najniższy punkt: Ocean Spokojny – 0 m
Największe jezioro: Jezioro Izabal – 589,6 km²
Historia
W czasach prekolumbijskich teren zamieszkiwany przez Indian związanych z kulturą Majów. W 1523 tereny dzisiejszej Gwatemali zostały podbite przez hiszpańskich konkwistadorów, którzy założyli tam kolonię wchodzącą w skład Nowej Hiszpanii.
W 1821 Gwatemala uzyskała niepodległość, wkrótce potem kraj był okupowany przez Meksyk. W 1839 proklamowana została niepodległa republika.
W 1954 w drodze zamachu stanu junta wojskowa przerwała reformy lewicowego prezydenta Jacobo Arbenza. Prawicowe rządy wojskowych i niepokoje społeczne trwały aż do 1985, kiedy to przywrócono demokrację. Nie przerwało to jednak walk z lewicową partyzantką (URNG)
Obok Tajlandii, USA, Chin w Gwatemali kara śmierci polega na zastrzyku trucizny ;].
Last edited by Kulfix at 12/4/2010 9:14:48 AM